Giriş

Apache Tomcat, Java Server Pages sayfalarınızın çalışması amacıyla bilgisayarınızda oluşturduğunuz özel bir server olarak tanımlanabilir.  Bu uygulama ile Java sayfa kodlamalarınızı web sunucularınıza kolayca entegre edebilirsiniz.  Birçok yazılımcı tarafından kullanılan açık kaynak kodlu bir uygulamadır.  İşlevselliği ile server containerlar arasında en çok tercih edilen araçlardan biridir.

Buraya kadar Apache Tomcat aracının işlevinden bahsettik. Ubuntu 18.04 sürümü üzerinden kurulumuna geçmeden önce sağlayacağı işlevlerden bahsetmekte yarar var.

Apache Tomcat Ne İşe Yarar?

Tomcat Ubuntu

Java tabanlı tüm web uygulamalarını yayınlamak için kullanabileceğiniz Tomcat, sizlere  web uygulamalarınızda birçok işlevsellik kazandırır. Web yazılım teknolojilerini kullanırken belirlenen standartları bu uygulama sayesinde kolayca hayata geçirebilirsiniz.

Apache Tomcat şu avantajlara sahiptir;

• Ubuntu üzerinden uygulamaları hızlı ve pratik bir şekilde çalıştırabilirsiniz.
• Hızlı yüklenme özelliği sayesinde sunucuların çalışma verimini arttırır.
• Sizlere esnek çalışma alanı oluşturmak adına kapsamlı bir özelleştirme yapma imkanı tanır.
• Tamamen ücretsiz bir uygulamadır.
• Açık kaynak kodludur. Yani size birçok özelleştirme yapma fırsatı tanır.
• Güvenlik açısından büyük avantajlara sahiptir.
• Sunucularda birtakım sorunlar yaşasanız dahi sorun olmayan kısımları çalıştırmaya devam edebilirsiniz.

Tomcat üzerinde detaylı olarak durduk. Şimdi de bu uygulamayı Ubuntu 18.04 sürümü üzerinde nasıl kuracağınıza bakalım;

1.Java’nın Yüklenmesi

Kurulum aşamasına başlamadan evvel Java web uygulama kodunu çalıştırmalısınız. Bu aşamada “sudo apt update” kodunu kullanarak Java’yı yükleyebilirsiniz.

“sudo apt install default–jdk” komutunu kullanarak Open JDK paketini yükleyebilirsiniz. Şimdi sırada bir Tomcat kullanıcısı oluşturmanız gerekiyor.

2. Tomcat Profili Oluşturma

Güvenli bir kullanım için Tomcat için kullanıcı oluşturulmalıdır.  Böylece Ubuntu üzerinden yaptığınız kurulum daha kolay hale gelecektir.  Burada “sudo groupadd tomcat” komutunu kullanarak yeni bir Tomcat gurubu oluşturun.

Tomcat gurubunu oluşturduktan sonra hemen “sudo useradd -s /bin/false -g tomcat -d /opt/tomcat tomcat” komutu ile yeni bir kullanıcı profili oluşturabilirsiniz.

Buraya kadar Tomcat kurulumu için ön hazırlık sürecini tamamladık. Bu aşamadan sonra Ubuntu üzerinde Tomcat Apache kurulumu başladı.

3.Tomcat Kurulumunun Yapılması

Ubuntu sürümlerinde Apache Tomcat 9 sürümünü kullanmak için Tomcat resmi sayfası üzerinden en güncel sürümü yükleyebilirsiniz.  Burada çekirdek tar.gz dosyasına ait bağlantıyı “İkili Dağıtımlar” sekmesine kopyalamanız yeterlidir.

Tomcat için ihtiyacınız olan tüm içerikleri elde ettikten hemen sonra ihtiyacınız olmayan dosyaları indirmek adına tmp dizininden “cd /tmp” komutuyla devam edin.

Bu işlem ardından Tomcat resmi web sitesi üzerinden “curl -O https://www-us.apache.org/dist/tomcat/tomcat-9/v9.0.17/bin/apache-tomcat-9.0” komutuyla  gerekli bağlantıları indirmek adına curl komutunu uygulayın.

Tomcat kurulumu bu kadar pratik bir işlemdir. Şimdi de Apache Tomcat yapılandırması konusunda bilgilerle devam edeceğiz.

4.Tomcat İzinlerinin Verilmesi

Ubuntu üzerinde Apache Tomcat kurduktan sonra kurulum için tam yetki alabilmek adına Tomcat kullanıcısının kurulumunu yapın. Kullanıcının dizine erişim yetkisinin olması gerektiğini unutmayın. Sırasıyla;

“sudo mkdir /opt/tomcat”

“cd /opt/tomcat”

“sudo tar xzvf /tmp/apache-tomcat-9.0.*tar.gz -C /opt/tomcat --strip-components=1”  komutlarını kullanarak yetkiyi tanımlayabilirsiniz.

Bu aşamadan sonra “sudo chgrp -R tomcat /opt/tomcat” şeklinde chgrp komutu yardımıyla Tomcat kurulum sahipliğini dizine tanımlayın.

Sonraki adımda ise oluşturduğunuz Tomcat kullanıcısının içeriklerin tamamını görebilmesi adına “sudo chmod -R g+r conf” komutuyla conf dizinine erişim yetkisi vermelisiniz. Daha sonra da dizinin erişimi için “sudo chmod g+x conf” komutunu kullanarak çalıştırma işlemini tamamlamalısınız.

Tomcat izinlerinin verilmesi son aşamasında “sudo chown -R tomcat webapps/ work/ temp/ logs/” komutuyla kullanıcıya webapps, temp, work ve logs dizinleri üzerinde hakimiyeti tanımlayın.

5. System D Ünite Dosyası Oluşturma

Yüklediğiniz Tomcat aracını hizmet olarak kullanabilmek adına ünite dosyası oluşturmanız gerekiyor. Metin editörünüzü açtıktan sonra etc/systemd/system/ dizini üzerinde “Tomcat Service” adıyla bir dosya oluşturun.

Dosya oluşturma işlemini yaptıktan sonra da size bir yapılandırma vereceğiz. İlgili alana yapıştırmanız gereken yapılandırma şöyle;

"[Unit]

Description=Apache Tomcat Web Application Container

After=network.target

[Service]

Type=forking

Environment=JAVA_HOME=/usr/lib/jvm/java-1.8.0-openjdk-amd64/jre

Environment=CATALINA_PID=/opt/tomcat/temp/tomcat.pid

Environment=CATALINA_Home=/opt/tomcat

Environment=CATALINA_BASE=/opt/tomcat

Environment=’CATALINA_OPTS=-Xms512M -Xmx1024M -server -XX:+UseParallelGC’

Environment=’JAVA_OPTS.awt.headless=true -Djava.security.egd=file:/dev/v/urandom’

ExecStart=/opt/tomcat/bin/startup.sh

ExecStop=/opt/tomcat/bin/shutdown.sh

User=tomcat

Group=tomcat

UMask=0007

RestartSec=10

Restart=always

[Install]"

Tüm komutları tamamladığınızda dosyayı kaydederek kapatabilirsiniz.

Bu işlemin ardından “sudo systemctl daemon-reload” komutuyla  yeni bir dosya oluşturduğunuzu sisteme bildirmeniz gerekiyor.

Tüm bu işlemleri tamamladıktan sonra “cd /opt/tomcat/bin” ve “sudo ./startup.sh run” komutlarını kullanarak Tomcat aracını çalıştırabilirsiniz.

6.Güvenlik Duvarı Ayarlarını Yapma

Tüm isteklerinizin kurduğunuz hizmete ulaşabilmesi adına güvenlik duvarı ayarlarını yapmalısınız.  Tüm geleneksel istekler Tomcat tarafından 8080 portuyla kabul edilir.  Bu port “sudo ufw allow 8080” komutuyla güvenlik duvarı iznini verebilirsiniz.

Güvenlik duvarı ayarları sonrasında web tarayıcınıza girin ve alan adınızı yazın ya da IP adresinizin en son kısmına 8080 (http://IP:8080) eklemesi yaparak devam edin.

Bu aşamadan sonra Tomcat’ı  web yönetimine entegre etmeniz gerekiyor.

7.Tomcat’ın Web Yönetim Arayüzü Entegrasyonu

Oluşturduğunuz Tomcat kullanıcısı için bir giriş eklemesi yapmak istiyorsanız “sudo nano /opt/tomcat/conf/tomcat-users.xml” komutuyla tomcat-users.xml dosyasını düzenleyebilirsiniz.

Bu adımda dosyalarınıza erişebilecek kullanıcılar tanımlanır. Burada kullanıcı adı ve parolalar da oluşturulur. Bunun için sırasıyla;

“tomcat-users.xml — Admin User”

“<tomcat-users . . .>”

“<tomcat-users . . .>”

“<user username="admin" password="sifre" roles="manager-gui,admin-gui"/>”

“</tomcat-users>” komutlarını verin. Kullanıcı adı ve parola için istediğiniz detayları girebilirsiniz.

Ardından “sudo nano /opt/tomcat/webapps/manager/META-INF/context.xml” komutunu yönetici uygulaması için girebilirsiniz.

Host yöneticisine “sudo nano /opt/tomcat/webapps/host-manager/META-INF/context.xml” komutunu girmeniz gerekiyor.

Tomcat hizmetini tekrar başlatmak istiyorsanız da “sudo systemctl restart tomcat” komutunu kullanabilirsiniz.

8.Online Arayüze Erişim

Buraya kadar size Ubuntu üzerinde bir Apache Tomcat kurulumu yapmayı ve Tomcat üzerinde bir kullanıcı oluşturmayı gösterdik. Artık bir tarayıcı üzerinden Tomcat web yönetim arayüz erişimini gerçekleştirebilirsiniz.  Tarayıcınızda alan adınızı ya da IP adresinizi girerek “8080 (http://sunucu_domain_or_IP:8080)” eklemesi yapın.

Bu işlemin ardından http://server_domain_or_IP:8080/manager/html bağlantısını kullanarak erişilebilir konumdaki yönetici uygulamalarını inceleyebilirsiniz. Bu aşamada tomcat-users.xml dosyasına erişim için doğru hesap bilgilerini girmelisiniz.

Tüm bu işlemleri yaptıktan sonra Web Uygulama Yöneticisi üzerinden tüm Java uygulamalarınızı yönetebilirsiniz.  Sayfanın sonunda sunucunuz hakkında detaylı bilgi yer almaktadır.

En son kontrolü yaparken http://server_domain_or_IP:8080/host-manager/html/ bağlantısını kullanarak erişilebilir konumda olan Host Yöneticisi incelemesi yapabilirsiniz.  Sanal Host Yöneticisi sayfasını kullanarak uygulama formunuza yeni sanal host eklemesi yapabilirsiniz.

Son Söz

Ubuntu’ya ait 18.04 sürümü başta olmak üzere diğer sürümler üzerinde de Tomcat 6’yı kullanabilirsiniz. Ubuntu üzerinde Tomcat 6 sürümü size özgür bir çalışma alanı sağlayacaktır.  Ayrıca yepyeni özelliklerle gelen Tomcat 9 sürümünü de desteklediğini belirtelim.

Bu rehberimizde sizlere Tomcat’ı nasıl kuracağınızı ve nasıl çalıştıracağınızı detaylı olarak gösterdik.   Burada önemli bir noktaya değinerek rehberimizi tamamlamak istiyoruz.

Kurulum ve yapılandırma işleminde kurumunuzun şifresiz olduğunu unutmayın. Web tarayıcınızda bulunan tüm kişisel bilgileriniz ve verileriniz görülebilir ve değiştirilebilir durumdadır. Bu da tüm hassas verilerinizin ve şifrelerinizin erişime açık olduğunu gösterir. Bunu halledebilmek için bağlantılarınızı SSL sertifikası ile şifreleyebilirsiniz.,

Tomcat sürümleri, kurulumu, kullanımı gibi tüm konularda bizlerden yardım alabilirsiniz. Ayrıca rehberimiz hakkında düşüncelerinizi paylaşmanız bizi mutlu eder.