Bash Scripting, bir Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan bir kabuk programlama dilidir. Bu dil, otomatikleştirilmiş görevlerin yürütülmesi, sistem yönetimi işlemleri ve dosya yönetimi gibi birçok farklı amaç için kullanılabilir. Bu makalede, Bash scriptlerin ne olduğunu, nasıl yazılacağını ve kullanılacağını anlatacağım.

Bash Script Nedir?

Bash, GNU Projesi’nin bir parçası olarak geliştirilen Bourne Shell (sh) kabuğunun yerine geçen bir kabuk programlama dilidir. Bash, diğer kabuk programlama dilleri ile karşılaştırıldığında oldukça popülerdir ve çoğu Unix ve Unix benzeri sistemlerde varsayılan kabuk olarak kullanılır. Bash, Linux, macOS ve diğer Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan birçok uygulama ve aracın da temelidir.

Bash scriptler, Bash dilini kullanarak yazılmış bir betik veya scripttir. Bu scriptler, bir metin editörü veya kod editörü kullanarak yazılır. Script dosyalarının uzantısı .sh olarak belirlenir. Bash scriptler, sistem yönetimi, dosya yönetimi, otomatikleştirilmiş görevler ve diğer birçok amaç için kullanılabilir.

Bash Script Nasıl Yazılır?

Bash scriptler, metin editörleri veya kod editörleri kullanılarak yazılır. Bu editörler, script yazarken yardımcı olmak için renk kodlama, kod tamamlama ve diğer özellikler gibi birçok özellik sunar. Bazı örnek metin editörleri arasında nano, vim ve emacs bulunur.

Bir Bash script dosyası oluşturmak için öncelikle bir metin editörü açılmalıdır. Script dosyasının adı .sh uzantısı ile kaydedilmelidir. Aşağıdaki örnek, hello_world.sh adında bir Bash script dosyası oluşturur:

Bu script, echo komutunu kullanarak “Hello World!” ifadesini ekrana yazdıracaktır. Ancak, dosya çalıştırılabilir olmadığından hata verir. Dosyayı çalıştırılabilir yapmak için chmod +x hello_world.sh komutu kullanılmalıdır.

Bir Bash script dosyası, terminalde ./hello_world.sh komutu kullanılarak çalıştırılabilir. Script dosyasının çalışması için /bin/bash veya /usr/bin/env bash yolu belirtilerek kabuk belirtilir.

Bash Script Örnekleri

Bir Bash script, birçok farklı amaç için kullanılabilir. Örneğin, bir dizindeki .txt dosyalarının isimlerini ekrana yazdıran bir Bash script örneği aşağıdaki gibidir:

echo “$file” done

#!/bin/bash

file=”example.txt”

if [ -f “$file” ] then echo “$file exists.” else touch “$file” echo “$file created.” fi

Bash scriptler, bir dizi komut ve mantıksal yapıların bir araya getirilmesiyle oluşur. Bu nedenle, bir Bash script yazarken, programın işlevselliğini belirlemek ve gerekli komutları belirlemek önemlidir.

Bash scriptlerin çalıştırılması için iki yöntem vardır:

1. Script dosyasını çalıştırmak için Terminal veya Komut Satırı kullanmak:

Bash script dosyaları genellikle .sh uzantılıdır ve terminal/komut satırı kullanılarak çalıştırılabilir. Script dosyasını çalıştırmak için, dosyanın bulunduğu klasöre gidin ve aşağıdaki komutu girin:

Yukarıdaki komut, script dosyasını çalıştırmak için kullanılır. .sh uzantısına sahip tüm dosyalar bu şekilde çalıştırılabilir.

2. Script dosyasını bir diğer scriptte çağırmak:

Bash scriptler, diğer scriptlerde de kullanılabilir. Bu şekilde, birçok farklı scriptin bir arada çalışması sağlanabilir. Bir Bash script dosyasını başka bir script dosyasında kullanmak için, öncelikle çağırılacak script dosyasının tam yolunu belirtmeniz gerekir. Örneğin, aşağıdaki komut, other_script.sh script dosyasındaki script.sh dosyasını çağırmak için kullanılır:

Bash scriptlerin önemli bir özelliği de parametrelerle çalışabilmesidir. Script dosyası, kullanıcı tarafından girilen parametrelere göre çalıştırılabilir. Aşağıdaki örnekte, Bash script dosyası, kullanıcı tarafından girilen parametreye göre belirli bir işlemi gerçekleştirecektir:

Yukarıdaki örnekte, script dosyası, start veya stop parametresine göre bir işlem gerçekleştirecektir. Kullanıcı tarafından girilen parametreye göre, script dosyası farklı işlemler gerçekleştirecektir.Bash scriptlerin kullanımı oldukça yaygındır ve farklı işletim sistemlerinde de kullanılabilir. Bash scriptler, sistem yönetimi, dosya yönetimi, veri işleme, otomatikleştirilmiş görevler ve diğer birçok alanda kullanılabilir. Başlangıç seviyesindeki kullanıcılar bile Bash scriptlerini öğrenip kullanabilirler.Bash scriptlerin kullanımı oldukça esnek ve özelleştirilebilir olduğundan, çeşitli senaryolarda kullanılabilirler.

Aşağıda, Bash scriptlerin kullanımıyla ilgili örnek senaryolardan bazıları verilmiştir:

1. Otomatikleştirilmiş görevler: Bash scriptler, otomatikleştirilmiş görevleri gerçekleştirmek için kullanılabilir. Örneğin, bir script dosyası oluşturarak, belirli bir süre boyunca sistemde bulunan tüm dosyaları sıkıştırabilir ve yedekleyebilirsiniz. Bu şekilde, dosyalarınızın güvenliği artar ve dosyaların manuel olarak sıkıştırılması veya yedeklenmesiyle ilgili zaman kaybını önleyebilirsiniz.
2. Dosya yönetimi: Bash scriptler, dosya işlemlerini kolaylaştırmak için kullanılabilir. Örneğin, bir script dosyası oluşturarak, belirli bir dizinde bulunan tüm dosyaların adını, tarihini ve boyutunu alabilirsiniz. Bu şekilde, dosyalarınızın listesini kolayca görüntüleyebilir ve düzenleyebilirsiniz.
3. Sistem yönetimi: Bash scriptler, sistem yönetimi için kullanılabilir. Örneğin, bir script dosyası oluşturarak, sistemdeki tüm kullanıcıların listesini alabilirsiniz. Bu şekilde, sisteme eklenen kullanıcıların takibi kolaylaşır ve gerekli güvenlik önlemleri alınabilir.
4. Veri işleme: Bash scriptler, veri işleme için kullanılabilir. Örneğin, bir script dosyası oluşturarak, bir metin dosyasındaki belirli bir kelime veya ifadeyi arayabilirsiniz. Bu şekilde, belirli bir kelime veya ifadeyi içeren dosyaları kolayca bulabilir ve düzenleyebilirsiniz.

Bash scriptlerin kullanımı, birçok farklı senaryoda oldukça yararlıdır. Bash scriptler, özelleştirilebilirlikleri sayesinde ihtiyacınıza göre uyarlanabilir ve istediğiniz işlemleri gerçekleştirmek için kullanılabilir. Ancak, scriptlerin doğru bir şekilde yazılması ve düzenlenmesi önemlidir. Doğru bir şekilde yazılan scriptler, zaman ve çaba tasarrufu sağlayabilir ve daha verimli bir çalışma ortamı sunabilir.